W marcu 1939 roku, gdy ostatecznie upada Czechosłowacja Hitler postanowił sięgnąć po raz ostatni w sposób bezkrwawy jak się miało okazać po ziemie, które należały do Niemiec przed wybuchem I wojny światowej. Wzrok Hitlera skierował się na Memel czyli Litewską Kłajpedę. Dlaczego ten niewielki skrawek ziemi był taki ważny i dlaczego Hitler sięgną po te ziemie? Wezystkiego dowiecie się w tym artykule.
Memel czyli litewską Kłajpedę założyli na przełomie XII i XIII wieku Krzyżacy. Był to jeden z najważniejszych portów zakonu krzyżackiego o strategicznym znaczeniu. Przez kilka wieków ziemie te wielokrotnie przechodziły z rąk do rąk. Memel zajmowali Litwini, Polacy, Szwedzi, Rosjanie. W XVIII wieku ziemie te przeszły pod panowanie Pruskie. Gdy zakończyła się I wojna światowa Niemcy zostały zmuszone przez traktat wersalski z 1919 roku do ustępstw terytorialnych. Traktat Wersalski ustanawiał dwa wolne miasta w Europie. Jednym z nich był Gdańsk, a drugim Memel. Do tego rzeka Niemen stawała się jedną z najważniejszych rzek w Europie. Z tym faktem, że Memel nie znalazł się w rękach niemieckich albo litewskich nie mogli się pogodzić ani Niemcy ani Litwini. Obydwa narody postanowiły odzyskać Memel. W roku 1923 Litwini łamiąc postanowienia traktatu w Wersalu zagarnęli Memel, który został przemianowany na Kłajpedę. Niemcy nie zamierzali się pogodzić z zaistniałą sytuacją. Natychmiast został utworzony Związek Niemców Litewskich, który posiadał swoje bojówki, a one korzystały z poparcia i finansów władz w Berlinie. Gdy w latach 30- tych władzę w Niemczech objął Adolf Hitler, nie zapomniał o tym regionie Europy. Rozkazał Partii Niemców Litewskich zaostrzenie działań. Coraz częściej zaczęło dochodzić do wystąpień zbrojnych Niemców litewskich żądających większych praw na terenie już nie tylko Memla ale również całej Litwy. Władze litewskie odpowiadały szykanami , ogłosiły stan wyjątkowy na terenie Kłajpedy.
W początkach Marca 1939 Hitler postanowił iść na całość. Po upadku Czechosłowacji wystosował ultimatum do władz w Kownie. Jego treść mówiła wprost ,, Albo wciągu 48 godzin ustaną wszystkie szykany w stosunku do Niemców ltewskich albo z dniem 21 marca 1939 roku III Rzesza znajdzie się w stanie wojny z Republiką Litwy”. To nie były puste słowa dowodem na to miała być mobilizacja lotnictwa i wojsk w Prusach Wschodnich. Do tego doszła wiadomość, iż ze Szczecina wypłynęła silna eskadra niemieckich okrętów wojennych na pokładzie jednego z nich znajdował się sam Hitler!. Blef z wypowiedzeniem wojny po raz kolejny zadziałał znakomicie. Litewskie władze zgodziły się na oddanie Memla III Rzeszy, jak również przywróciły pełnie praw niemieckim mieszkańcom ziem litewskich wypłaciły ponadto odszkodowania poszkodowanej ludności niemieckiej. To co działo się na Litwie zaniepokoiło Moskwę, a zwłaszcza Stalina. W jego głowie zrodził się ,,czarny scenariusz”. Widział już jak III Rzesza anektuje całą Litwę , wdziera się na Łotwę gdzie około 30 procent ludzi stanowiła mniejszość niemiecka (bardzo zasłużona w budowaniu niepodległości Łotwy) jak również wyobrażał sobie jak III Rzesza zagarnia Estonię i zmusza do uległości rząd w Finlandii. Finowie doskonale pamiętali o wojnie z Rosją Radziecką z lat 1919 /1920 o wszystkich okrucieństwach wyrządzonych przez żołnierzy radzieckich w trakcie trwania wojny fińsko-radzieckiej . Poza tym granica z Finlandią biegła 30 km od Leningradu jednego z najważniejszych miast w ZSRR (ważnego zarówno z powodów propagandowych jak i ekonomicznych). Jeśli doszło by do zrealizowania wizji Stalina to zagrożone były by Północne i Środkowe ziemie ZSRR. Sam Stalin mówił z resztą wprost ,, Jeśli Litwa wpadnie w ręce niemieckie, to stanie się wrzodem który gdy pęknie rozleje się na Łotwę, Estonię, Finlandię”. Efekt? Podpisanie Paktu Ribbentrop- Mołotow, który oddawał Stalinowi państwa bałtyckie, oraz dawał Stalinowi praktycznie wolną rękę w sprawie zmiany granicy z Finlandią.
Pakt dzięki któremu Stalin zyskiwał czas potrzebny do zreorganizowania i przede wszystkim wzmocnienie wojska.
Czas bezkrwawych zaborów dobiegał końca. Zegar, który do tej pory powoli odmierzał czas do wybuchu kolejnej wojny zaczął tykać coraz szybciej. Wojny w Europie już nie można było powstrzymać ani opóźnić. Wszelkie starania aby zapobiec wybuchowi wojny nie miały już żadnego sensu. Działania dyplomatyczne były spóźnione. Jeśli już ktokolwiek próbował coś zrobić to robił to dla zachowania twarzy. Krew zaczęła płynąć 1 września 1939 wraz z pierwszymi wystrzałami na Westerplatte i w Wieluniu. Kłajpeda została częścią III Rzeszy i pozostała ją do roku 1945 gdy władze na tych terenach objęła Rosja Radziecka.
1 komentarzy - pokaż »
dodaj komentarz »